Tiresias
.
Wat de blinde ziener zag
(Klik op de titels en lees meer)
Koning Odysseus
Blinde Tiresias van Thebe was beroemd, want hij kon de toekomst zien.
Goden, koningen, nimfen, iedereen vroeg hem om raad.
Zelfs toen hij dood was, kwam koning Odysseus in de onderwereld nog bij hem langs:
‘Tiresias, help me, hoe kom ik weer thuis!’.
Vrouw geweest
Extra bijzonder: Tiresias was ook jaren vrouw geweest.
Dat kwam door oppergodin Hera.
Zij had gezien dat Tiresias met een stok twee vrijende slangen had geslagen.
Hera veranderde Tiresias in een vrouw.
Als vrouw baarde Tiresias dochter Manto.
Na zeven jaar kwam Tiresias de slangen weer tegen.
Deze keer liet Tiresias ze met rust.
Godin Hera zag dat.
Ze maakte Tiresias weer man.
Blind geworden
Het was ook Hera die Tiresias blind maakte.
Dat kwam zo: oppergod Zeus pestte haar een keer:
‘Jullie vrouwen hebben meer plezier in de liefde dan wij mannen.’
Niet waar!’, riep Hera verontwaardigd.
Hera wist immers heel goed hoeveel plezier Zeus heeft van zijn pleziertjes.
“Wel waar!’, lachte Zeus.
Tiresias werd erbij gehaald.
Hij was man en vrouw geweest.
Dus hij kon weten wie meer plezier beleeft.
‘Nou, uhhh, Zeus heeft gelijk’ stotterde Tiresias, ‘de vrouw heeft meer plezier’.
Je hoeft geen ziener te zijn om te weten Hera niet blij is met zijn oordeel.
Hera maakte Tiresias blind.
Toekomst zien
‘Arme Tiresias!’ zuchtte Zeus.
‘Ik kan jouw blindheid niet wegnemen, maar ik geef je dat je de toekomst ziet.
Je kunt ook horen wat vogels je vertellen, en ik geef je een lang leven.’
Tiresias werd de officiële waarzegger van koningen van Thebe.
In de toekomst zien, is dat een straf?
Mij lijkt van wel. Wie wil vooraf zien hoe levens lopen!
Nimfenzoon Narcissus
Wie wil vooraf zien hoe nimfenzoon Narcissus jong zal sterven?
Omdat Narcissus hopeloos verliefd werd op z’n spiegelbeeld in de vijver.
Gevangen aan de waterkant kwijnt hij weg. Alleen narcissen blijven achter.
Koning Pentheus
Wie wil vooraf zien hoe Thebe’s koning Pentheus verscheurt zal worden door aanhangers van wijngod Dionysos? Omdat de koning de god niet wil eren. Pentheus lacht de ziener uit als hij hem waarschuwt. En ja hoor, de koning brengt het er niet levend vanaf.
Koning Oedipus
Wie wil Tiresias zijn als hij Thebe’s koning Oedipus beschuldigt:
‘Door u is de pest in Thebe, want u heeft de vorige koning gedood.’
De moord op koning Laius was jaren onopgelost gebleven.
Lange tijd wist alleen Tiresias hoe het echt zat.
Het dringt nu ook tot Oedipus door:
‘Ik doodde per ongeluk koning Laius.
En dat niet alleen, die koning was mijn vader!
Ojee, dat betekent dat ik trouwde met mijn moeder!’
Superheld Herakles
Tiresias zag niet alleen kommer en kwel.
Hij zag dat het pleziertje van oppergod Zeus met koningin Alkmene superheld Herakles zou voortbrengen.
Zeus had stiekem de gedaante aangenomen van Alkmene’s man.
Alkmene trapte erin. Ze raakte zwanger.
Herakles werd de grootste held uit de Griekse geschiedenis.
Koning Kreon
Tiresias’ laatste advies gaf hij toen Thebe een tweede keer ten oorlog ging.
Deze keer zou Thebe verliezen.
Dat kwam door Thebe’s koning Kreon:
‘De stad is ziek door uw schuld.
U had uw neef Polyneikes netjes moeten begraven
en z’n zus Antigone laten leven. Alleen vluchten heeft nu nog zin’.
Op z’n vlucht stierf Tiresias door het drinken van bedorven, ijskoud water.
Tiresias werd 175 jaar.